wtorek, 23 kwietnia 2013

Ziarnopłon wiosenny


Ziarnopłon wiosenny, Jaskier wiosenny, Jaskier ziarnopłon (Ficaria verna; Ranunculus ficaria)
  



 Cytując za wikipedią:
 Bywa uprawiany jako roślina ozdobna, szczególnie jako roślina okrywowa pod drzewami. Jego walorem jest fakt, że zakwita bardzo wcześnie i podobnie, jak w środowisku naturalnym może rosnąć w cieniu, gdyż większość jego cyklu życiowego przebiega wczesną wiosną, zanim drzewa rozwiną liście. Ziele ziarnopłonu (Herba Ficariae) ma pewne własności lecznicze i dawniej było używane w medycynie ludowej. Zawiera garbniki, alkaloidy i duże ilości witaminy C. Zbiera się je przy bezdeszczowej pogodzie i suszy w miejscu zacienionym. Dawniej zielem ziarnopłonu leczono hemoroidy i brodawki. 
Młode liście są jadalne, dawniej ludność wiejska wczesną wiosną (na tzw. przednówku) z głodu spożywała młode liście ziarnopłonu, uważając je za smaczne warzywo. Jednak starsze liście stają się gorzkie i trujące.


Tekst z "Jadalne dzikie jagody i rośliny":
W Skandynawii jadano liście jak jarmuż, szpinak lub gotowaną jarzynę, a nawet suszone lub zmielone przechowywano jako racje głodowe. Smak jest pieprzny. Spożywana na surowo roślina daje szorstki, "kaleczący" posmak w przełyku. Starsze liście nie mają tak ostrego smaku, jak młode, pochodzące od roślin ze stanowisk leśnych są łagodniejsze od tych z innych siedlisk. Kto lubi chilli, powinien być usatysfakcjonowany. Poza tym jaskier ziarnopłon należy do pierwszych roślin wiosennych i dobrze smakuje w świeżej, bogatej w witaminy sałatce lub posiekany na chleb z masłem. Dobrym smarowidłem do pieczywa są też drobno posiekane liście, wymieszane ze smalcem. Jako środek na szkorbut lub napój orzeźwiający pija się sok z liści (lub drobno posiekane liście) zmieszany z wodą lub mlekiem. Poza tym można przyrządzać liście jak jarmuż i wtedy jaskier traci swoją ostrość. Suszone liście służyły jako środek przeciw szkorbutowi (witamina C). Można je dodać do sałaty lub przygotować jako jarzynę pozbawiając ją ostrego smaku. Pąki i bulwki zamarynowane mogą być namiastką kaparów. Białe bulwki można gotować na jarzynę. 

Ziarnopłon ma działanie oczyszczające krew, uśmierzające, oczyszczające skórę. Kiedyś przygotowywano z niego "nasiadówki" - kąpiele łagodzące bóle przy hemoroidach (100 g rośliny na 1 litr wrzącej wody). Poza tym podaje się go jako herbatkę (trzy łyżeczki suszonej rośliny zalać 1/4 litra zimnej wody i doprowadzić do wrzenia), którą popija się łyczkami przez cały dzień i która ma pomóc przy niezdrowej cerze. 

UWAGA!!! Podobnie jak wszystkie jaskrowate, także ziarnopłon zawiera toksyczne związki (protoanemonina, anemonina) i powinno się go używać w niewielkich ilościach. Przy zastosowaniu jako napar (z liści najpierw ususzonych!) substancje te tracą swoje właściwości.
Jadalne dzikie jagody i rośliny; Detlev Henschel; MUZA SA; str 82






I na koniec informacja z naprawdę starej książki bo aż z 1845 roku, która pamięta i powstanie styczniowe i obydwie wojny i cały komunizm. 



Józef Gerald-Wyżycki. Tom II. Zielnik ekonomiczno-techniczny czyli opisanie drzew, krzewów, i roślin dziko rosnących w kraju, jako też przyswojonych pokazaniem użytku ich w ekonomice, rękodziełach, fabrykach i medycynie domowej z wyszczególnieniem jadowitych i szkodliwych oraz mogących służyć ku ozdobie ogrodów i mieszkań wiejskich. Ułożony dla gospodarzy i gospodyń przez Józefa Gerald-Wyżyckiego.Wilno 1845; str 175.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz